Οι ανατροπές που φέρνει το νέο Ασφαλιστικό στις συντάξεις των ενστόλων

 

Ποιοι χάνουν και πόσο με τον νέο τρόπο υπολογισμού των στρατιωτικών συντάξεων, που θα ισχύσει από την ψήφιση του νόμου και μετά. Με σημαντικό «ψαλίδι» κινδυνεύει το μέρισμα που εισπράττουν οι συνταξιούχοι ένστολοι από τα Μετοχικά Ταμεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας. Οι μεικτές συντάξεις, ακόμη και γι’ αυτούς που θα φύγουν με αποδοχές στα 1.800 ευρώ και 35ετίες, δεν θα υπερβαίνουν τα 1.200 ευρώ.

Σημαντικές απώλειες, που στο μεικτό ποσό φτάνουν μέχρι και το 40% ενώ στο «καθαρό» κυμαίνονται για αρκετές κατηγορίες κοντά στο 20%, έρχονται για τις νέες συντάξεις των ενστόλων. «Ορόσημο» για τις αλλαγές θα είναι η ψήφιση του νόμου, καθώς από τότε και στο εξής θα ισχύει ο νέος τρόπος υπολογισμού. Το τριετές πλέγμα προστασίας που θεσμοθετείται για όσους αποχωρήσουν την περίοδο 2016-2018 μετριάζει τις απώλειες στο 10-15% για φέτος.

Ο νέος τρόπος υπολογισμού της κύριας σύνταξης που θα ισχύσει για τις στρατιωτικές συντάξεις όσων αποχωρήσουν από την ψήφιση του νόμου και μετά ενσωματώνει τις μνημονιακές περικοπές, απομειώνοντας σε αρκετές περιπτώσεις περαιτέρω την παροχή. Οι πιο μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι θα αποχωρήσουν σε μεγάλους βαθμούς, με υψηλές αποδοχές. Σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, οι μεικτές συντάξεις ακόμη και γι’ αυτούς που θα φύγουν με αποδοχές στα 1.800 ευρώ και 35ετίες, δεν θα υπερβαίνουν τα 1.200 ευρώ.

Διαφοροποιήσεις

Σε ορισμένες περιπτώσεις το μεικτό ποσό με το νέο σύστημα υπολογισμού (από το οποίο αφαιρείται η εισφορά για υγεία 6% και ο φόρος) υπολείπεται ακόμη και του καθαρού ποσού, που εισπράττει σήμερα ο συνταξιούχος μετά τις περικοπές των προηγούμενων μνημονίων. Σε αυτή την κατηγορία, για παράδειγμα, ανήκει Ταγματάρχης που αποχωρεί με βαθμό Συνταγματάρχη, με μέσες μηνιαίες αποδοχές από το 2002 στα 1.855 ευρώ και 31(+5) χρόνια ασφάλισης.

Σημαντικό ρόλο στην ελεύθερη πτώση των νέων στρατιωτικών συντάξεων παίζει η αλλαγή της βάσης υπολογισμού. Σήμερα λαμβάνεται κυρίως υπόψη ο μισθός και τα επιδόματα (Ε.Χ.Υ, Επίδομα Ευθύνης και Επίδομα Ειδικών Συνθηκών) του τελευταίου καταληκτικού διοικητικού και μισθολογικού βαθμού με ποσοστό αναπλήρωσης κοντά στο 70%. Με το νέο σχέδιο νόμου θα λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των ασφαλιστέων αποδοχών από το 2002 και μετά, με αποτέλεσμα να απομειώνεται η βάση υπολογισμού. Σε αυτό το ποσό θα εφαρμόζονται τα νέα μειωμένα ποσοστά αναπλήρωσης.

«Από το 2002 έως και το 2016 ένας στρατιωτικός έχει κατά μέσο όρο οκτώ μισθολογικές προαγωγές και επτά αλλαγές στο χρονοεπίδομά του», εξηγεί ο Γιάννης Αντωνιάδης, οικονομολόγος, εργατολόγος, απόστρατος αξιωματικός Π.Ν προσθέτοντας πως «ο βασικός μισθός του Ανθυπολοχαγού, βάσει του οποίου υπολογίζονται όλοι οι βασικοί μισθοί των στρατιωτικών, ήταν 650 ευρω το 2002 και 877 ευρώ το 2016. Δηλαδή αύξηση σε βάθος 15ετίας 227 ευρώ».

Με το νέο Ασφαλιστικό δεν αλλάζουν τα όρια ηλικίας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Ασφαλισμένοι με θεμελιωμένα δικαιώματα πέραν ακόμη και της δεκαετίας εγκλωβίζονται και «τιμωρούνται» με χαμηλότερες συντάξεις, εφόσον δεν προλάβουν να αποστρατευτούν πριν την ψήφιση του νόμου.

«Δεδομένου πως ο νέος τρόπους υπολογισμού οδηγεί σε μειώσεις όσους δεν σκοπεύουν να εξαντλήσουν τα 40 έτη παραμονής στο στράτευμα ή αποστρατευθούν πρόωρα, παρατηρείται μεγάλος αριθμός αιτήσεων αποστρατειών από στελέχη με θεμελιωμένα δικαιώματα», παρατηρεί ο κ. Αντωνιάδης. Οποιος αποχωρήσει μετά την ψήφιση του νόμου, εντός του 2016 και η σύνταξή του με τον νέο τρόπο υπολογισμού είναι κατά 20% και πλέον μειωμένη από τον σημερινό τύπο, θα παίρνει το μισό ως «προσωπική διαφορά». Αντίστοιχα όσοι βγουν το 2017 θα πάρουν το 1/3 και όσοι βγουν το 2018 το 1/4. Δηλαδή όποιος χάνει το 19%, δεν θα πάρει καμία «προσωπική διαφορά».

Καταργείται η χορήγηση οικογενειακής παροχής. Οσοι συνταξιοδοτηθούν μετά την ψήφιση του νόμου, θα δικαιούνται μόνο το ενιαίο επίδομα τέκνων και το ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων κατά περίπτωση. Η ενιαία ρύθμιση, που εισάγεται για εξαγορά πλασματικών χρόνων και του χρόνου που υπολογίζεται διπλάσιος ή τριπλάσιος ώστε να αναγνωριστεί ως συντάξιμη υπηρεσία, επιφέρει «τριπλασιασμό του κόστους εξαγοράς της μάχιμης πενταετίας και των πλασματικών χρόνων, για όσους έχουν καταταγεί μετά τις 30.9.1990 και αποστρατεύονται μετά την ψήφιση του νόμου».

Το μέρισμα
Με σημαντικό «ψαλίδι» κινδυνεύει το μέρισμα που εισπράττουν οι συνταξιούχοι στρατιωτικοί από τα Μετοχικά Ταμεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας. Στο νομοσχέδιο αναφέρεται πως «η χορήγηση παροχών χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τις καταθέσεις των μετόχων και από τα περιουσιακά στοιχεία των ταμείων. Αποκλείεται οποιαδήποτε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό».

Με αφορμή αυτή την αποστροφή και την εμμονή των δανειστών με την κατάργηση των πόρων υπέρ τρίτων, ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης επισημαίνουν πως ελλοχεύει ο κίνδυνος να καταργηθούν τα ανταποδοτικά τέλη που σήμερα χρηματοδοτούν τα «ένστολα» Μετοχικά Ταμεία - 4% επί των προμηθειών του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Αν συμβεί αυτό, τα χορηγούμενα μερίσματα (τουλάχιστον σε Αεροπορία και Ναυτικό) θα πρέπει να ψαλιδιστούν κατά περίπου 25%.

Το Μετοχικό Ταμείο Στρατού αναμένεται να αντιμετωπίσει σχετικά μικρότερο πρόβλημα καθώς έχει στην ασφάλισή του μεγάλο μέρος των αστυνομικών. Υπενθυμίζεται πως τα μερίσματα των στρατιωτικών έχουν ήδη μειωθεί κατά περισσότερο από 40%.

Ποια εφάπαξ ενστόλων διασώζονται

Διασώζεται το εφάπαξ όσων στρατιωτικών βγουν τα αμέσως επόμενα χρόνια στη σύνταξη, ενώ μεγάλοι χαμένοι θα είναι όσοι αποχωρήσουν με πολλά συντάξιμα χρόνια μετά την 1/1/2015. Η μείωση για τους δεύτερους υπολογίζεται στο 1,3% κατ’ έτος μετά το 2015. Ειδικότερα το νομοσχέδιο «διασώζει» το εφάπαξ βοήθημα των ενστόλων που είναι ένα βήμα πριν από τη σύνταξη ή έχουν ήδη καταθέσει τη σχετική αίτηση. Ορίζεται πως για όσους υπέβαλαν αίτηση έως τις 31/12/2014 το βοήθημα υπολογίζεται σύμφωνα με τις παλιές, ισχύουσες σήμερα, διατάξεις.

Για όσους υπέβαλαν ή υποβάλλουν αίτηση μετά την 1/1/2015, το βοήθημα υπολογίζεται αθροιστικά: για τον χρόνο ασφάλισης έως 31/12/2014 σύμφωνα με το παλιό καθεστώς και για τον χρόνο ασφάλισης μετά την 1/1/2015, σύμφωνα με τον νέο μαθηματικό τύπο που εισάγει το νομοσχέδιο (συσσωρευμένη αξία των εισφορών κατά την ημερομηνία αποχώρησης με πλασματικό ποσοστό επιστροφής). Αυτό σημαίνει πως οι εκκρεμείς αιτήσεις και όσοι αποχωρήσουν τα αμέσως επόμενα χρόνια θα πάρουν εφάπαξ με τον παλιό -σε μεγάλο βαθμό- τρόπο υπολογισμού.

Οσο μεγαλώνει το τμήμα του χρόνου ασφάλισης μετά την 1/1/2015 τόσο θα μειώνεται το βοήθημα για τους δικαιούχους. Αυτό ισχύει για στρατιωτικούς (Μετοχικά Ταμεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας), αστυνομικούς και πυροσβέστες (ΤΕΑΠΑΣΑ) αλλά και λιμενικούς (ΤΑΛΣ).

«Ο νέος τρόπος υπολογισμού οδηγεί σε μεγάλη ποσοστιαία μείωση του εφάπαξ, η οποία όμως εφαρμόζεται σταδιακά σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου. Οσο περισσότερο απέχει η ημερομηνία διαγραφής από το 2015, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μείωση σε σχέση με όσα προέβλεπε ο προηγούμενος τρόπος υπολογισμού. Η μείωση σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς αναμένεται να είναι περίπου 1,3 % ανά έτος, μετά το 2015», εξηγεί ο Γιάννης Αντωνιάδης, οικονομολόγος, εργατολόγος, απόστρατος αξιωματικός Π.Ν. Ο ίδιος διευκρινίζει πως στο νομοσχέδιο δεν αναγράφεται κάποια τροποποίηση αναφορικά με τους μισθολογικούς βαθμούς υπολογισμού του εφάπαξ.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ

  ethnos.gr