Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις e-αποδείξεις

Σημαντικές αλλαγές στην καθημερινή ζωή των πολιτών φέρνει η εφαρμογή του πλαστικού χρήματος, η οποία καθίσταται υποχρεωτική από φέτος.

Χθες το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημοσιότητα τη σχετική υπουργική απόφαση με την οποία δίνεται η λίστα των δαπανών με τις οποίες θα «χτίζεται» το αφορολόγητο όριο και ορίζεται ποιες δαπάνες εξαιρούνται αλλά και ποιοι φορολογούμενοι εξαιρούνται από το μέτρο των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες έχουν έναν επιπλέον λόγο να χρησιμοποιούν στις συναλλαγές τους το ηλεκτρονικό χρήμα, καθώς θα πρέπει να δαπανούν ένα ελάχιστο όριο του εισοδήματός τους με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα (από 10% έως 20% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος) και στην περίπτωση που δεν το πραγματοποιούν θα χρεώνονται με επιπλέον φόρο.

Μόνο έτσι θα μπορούν να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 1.900 έως 2.100 ευρώ που οδηγεί σε έμμεσο αφορολόγητο όριο αλλά και την έκπτωση φόρου για τα ιατρικά έξοδα.

Για τις υπόλοιπες κατηγορίες φορολογουμένων θα υπάρχει κίνητρο με τη μορφή της συμμετοχής σε κληρώσεις χρηματικών ποσών.

Αλλες αλλαγές που φέρνουν οι διατάξεις για το πλαστικό χρήμα είναι ότι από την 1η Ιανουαρίου του 2017 μπήκε τέλος στα μετρητά για συναλλαγές (αγορές αγαθών ή παροχή υπηρεσιών) μεταξύ ιδιωτών και επιχειρήσεων που υπερβαίνουν τα 500 ευρώ, ενώ όποιος εργοδότης καταβάλλει αμοιβές με μετρητά, χάνει το δικαίωμα έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα και απειλείται με πρόσθετο φόρο.

Αναλυτικότερα, αυτά που πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι για τις e-αποδείξεις είναι τα εξής:

► Αφορολόγητο όριο:

Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες προκειμένου να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 1.900 έως 2.100 ευρώ, που οδηγεί σε έμμεσο αφορολόγητο όριο εισοδήματος από 8.636 έως και 9.545 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα πρέπει να έχουν καταναλώσει ένα μέρος του εισοδήματός τους υποχρεωτικά μέσω πλαστικού χρήματος.

Εφόσον το εισόδημα είναι έως 10.000 ευρώ, απαιτείται ποσοστό δαπανών 10% με πλαστικό χρήμα.

Για εισόδημα 9.000 ευρώ απαιτούνται συναλλαγές με ηλεκτρονικό χρήμα 900 ευρώ, στα 10.000 ευρώ αυξάνονται σε 1.000 ευρώ.

Για μεγαλύτερα εισοδήματα ακολουθούν ακόμα δύο συντελεστές.

Στο κλιμάκιο εισοδήματος από 10.001 έως και 30.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 15% ενώ στο κλιμάκιο εισοδήματος άνω των 30.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 20% (με μέγιστο όριο απαιτούμενων πληρωμών τα 30.000 ευρώ).

► Εξαιρέσεις:

Από το μέτρο εξαιρούνται οι φορολογούμενοι άνω των 70 ετών και τα άτομα με αναπηρία από 80% και άνω καθώς και όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση που φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή υπηρεσία και συντάξεις.

Ωστόσο και αυτοί οι φορολογούμενοι θα πρέπει να εμφανίσουν δαπάνες με χάρτινες αποδείξεις ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου.

Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικών ηλεκτρονικών συναλλαγών οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ε.Ε. καθώς και όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας, σε ψυχιατρικό κατάστημα ή είναι φυλακισμένοι.

► Εξτρα φόρος:

Το ποσοστό υποχρεωτικών δαπανών με πλαστικό χρήμα σε σχέση με το εισόδημα είναι σχετικά χαμηλό και θεωρείται ότι οι φορολογούμενοι εύκολα μπορούν να το καλύψουν.

Η ποινή όμως αν δεν καλυφθεί το απαιτούμενο όριο δαπανών, είναι υψηλή.

Αν δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό, τότε ο φόρος εισοδήματος προσαυξάνεται κατά το ποσό που προκύπτει από τη θετική διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού, πολλαπλασιαζομένης με συντελεστή 22%.

Ο έξτρα φόρος πρακτικά προκύπτει από την απώλεια μέρους του αφορολογήτου, δεδομένου ότι ο συντελεστής 22% είναι ο πρώτος συντελεστής της ισχύουσας φορολογικής κλίμακας.

Ας δούμε ένα παράδειγμα: Φορολογούμενος με εισόδημα 12.000 ευρώ πραγματοποιεί το 2017 πληρωμές με πλαστικό χρήμα 500 ευρώ, αντί των απαιτούμενων ύψους 1.300 ευρώ.

Στη διαφορά των 800 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής 22% και προκύπτει επιπλέον φόρος 176 ευρώ.

► Μισθοδοσία:

Από την 1η Ιανουαρίου και μετά, όποιος εργοδότης καταβάλλει αμοιβές με μετρητά, χάνει το δικαίωμα έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα και απειλείται με πρόσθετο φόρο.

Ειδικότερα από τη συγκεκριμένη ημερομηνία και μετά, δαπάνες μισθοδοσίας προσωπικού, αμοιβές όσων εργάζονται με μπλοκάκια αλλά και αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ., όπως άλλωστε και αμοιβές δικηγόρων με πάγια αντιμισθία (οι οποίες περιλαμβάνονται ενδεικτικά στις δαπάνες οι οποίες πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης) εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφλησή τους έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.

Αν οι δαπάνες αυτές εξοφληθούν με μετρητά, παύουν να εκπίπτουν.

► Πρόσθετα κίνητρα:

Εκτός από τις εκπτώσεις φόρου που θα εξασφαλίζουν όσοι πραγματοποιούν συναλλαγές με πλαστικό χρήμα, θα υπάρχουν κληρώσεις με έπαθλα μετρητά, αυτοκίνητα, ακόμη και ακίνητα που ανήκουν στο Δημόσιο.

Συνολικά σε ετήσια βάση οι κληρώσεις αυτές μπορεί να κοστίζουν έως και 12 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό.

Επίσης σχεδιάζεται να δοθούν επιπλέον κίνητρα, όπως πρόσθετο αφορολόγητο στους φορολογουμένους που υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα ποσοστά ελάχιστης δαπάνης με πλαστικό χρήμα.

► Εγκατάσταση:

Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει αποφάσεις με τις οποίες:

• Θα ορίζονται προθεσμίες ανά Κωδικό Δραστηριότητας για την υποχρεωτική εγκατάσταση των μηχανημάτων POS.

• Θα προβλέπονται κυρώσεις και πρόστιμα για όσους επιτηδευματίες δεν ενημερώνουν επαρκώς τους καταναλωτές ότι αποδέχονται κάρτες.

• Θα περιγράφονται οι διαδικασίες δήλωσης των επαγγελματικών λογαριασμών από τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Οι επιτηδευματίες υποχρεούνται να δημιουργήσουν έναν επαγγελματικό λογαριασμό, μέσω του οποίου θα διενεργούν τις συναλλαγές που αφορούν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

► Ιατρικά έξοδα:

Ολες οι ιατρικές δαπάνες προκειμένου να αναγνωρίζονται από την Εφορία θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί με πλαστικό χρήμα.

Οι χάρτινες αποδείξεις από τον γιατρό, αν η δαπάνη έχει πληρωθεί με μετρητά, δεν θα αναγνωρίζονται.

Με βάση τις ισχύουσες διατάξεις οι ιατρικές δαπάνες οδηγούν σε μείωση φόρου 10% εφόσον υπερβαίνουν το 5% του εισοδήματος.

Για παράδειγμα, σε εισόδημα 12.000 ευρώ προκειμένου να υπάρξει έκπτωση φόρου οι ιατρικές δαπάνες θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 600 ευρώ.

Αν ανέρχονται για παράδειγμα σε 1.000 ευρώ, μόνο εφόσον έχουν πληρωθεί με πλαστικό χρήμα θα κερδίζεται η έκπτωση φόρου των 100 ευρώ.

► Ποιές αποδείξεις καρατάμε:

Οι φορολογούμενοι που πραγματοποιούν δαπάνες με ηλεκτρονικό χρήμα δεν χρειάζεται να μαζεύουν τα χαρτάκια-αποδείξεις από τις πληρωμές.

Αντίθετα όσοι εξαιρούνται από την υποχρέωση πληρωμών με πλαστικό χρήμα, θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται με τις γνωστές σακούλες χάρτινων αποδείξεων.

Συντάκτης:

Μάριος Χριστοδούλου, efsyn.gr